معرفی کتاب: ارزیابی اخبار قضاوت های امیرالمؤمنین علی (ع)
این کتاب از ابعاد مختلفی به بررسی روایات مربوط به قضاوت های حضرت امیرالمومنین علی(ع) می پردازد و با بهره گیری از منابع مختلف نقل شده شیعه و سنی در طول تاریخ این موضوع مهم را بررسی می کند.
کتاب حاضر که بر اساس بررسی روایات در سه زمینه منبع، سند و شواهدی که ما را به صدور آن ها رهنمون می شود، شکل گرفته است، در قالب دو فصل شامل مقدمات و کلیات و همچنین اعتبارسنجی اخبار و روایات قضاوت های امیرمومنان(ع) مباحث مختلفی را بیان می کند که از جمله آن ها می توان به جایگاه قضایی امیرمومنان(ع) نزد پیامبر(ص) و صحابه، سیره قضایی امیرمومنان(ع)، قاطعیت و عدم مداهنه، شدت عدل و مساوات و سیره امام(ع) در جزاییات اشاره داشت.
نویسنده با عنایت به معانی واژۀ قضا، کاربردهای آن را در روایات معصومین – علیهم السلام – بررسی کرده و معتقد است الزاماً همۀ قضاوت هایی که شهرت دارد، در تاریخ رخ نداده؛ بلکه برخی از آنها صرفا حکمی است که از امام(ع) دربارۀ واقعه ای صادر شده است.
رویدادهای فراوانی از زندگی امیر مؤمنان علی – علیه السلام – در تاریخ گزارش شده که حضرت در آن وقایع، با قضاوت های خود، گره از کار مسلمانی گشوده یا حکمی الهی را اجرا کرده است. این قضاوت ها، در منابع مختلف نقل شده و به دلیل جذابیت های آن، مورد استقبال عمومی قرار گرفته؛ اما به نقد و بررسی و راستی آزمایی آنها کمتر توجه شده است.
اثر حاضر، تلاش می کند با نگاه جدیدی، به بررسی این اخبار بپردازد و روایات قضاوت های امیر مؤمنان علی – علیه السلام – را با معیارهای حدیثی و تاریخی بسنجد.
هدف از ورود به چنین مباحثی، تقویت و ترویج نگاه علمی و مبتنی بر بررسی اخبار مذهبی و تاریخی است. این رویکرد، می تواند چهرۀ واقعی تشیع و سیرۀ درست ائمه – علیهم السلام – را به تصویر بکشاند و تعارض را از این گونه اخبار بزداید.
کتاب حاضر، بیش از 130 قضاوت نقل شده از حضرت علی – علیه السلام – را با استفاده از ملاک های ارزیابی حدیث (منبع، سند، متن) و با تکیه بر شواهد و قراین تاریخی بررسی کرده و کوشیده است قوت ها و ضعف های هر یک از روایات را نشان دهد.